Chọn chủ đề một vùng vịnh nước Nhật xa cách với đô thị trong Tiếng hát người cá, Masatsugu Ono đã tạo ra một cộng đồng riêng vừa thô ráp vừa ngọt ngào, vừa nhiều biến đổi nhưng vẫn giữ những nét truyền thống. Dường như vẫn còn đó một nước Nhật Bản đồng quê không mấy ảnh hưởng bởi kỹ nghệ. Độc giả sẽ được tiếp cận với một giọng nói khác của văn học đương đại xứ Phù Tang.
Tiếng hát người cá và Trôi trên Vịnh là một câu chuyện kép về một làng chài Nhật Bản, nơi không gian hầu như bị ngăn cắt với phần còn lại của thế giới, chỉ có rất ít cư dân, và cuộc sống diễn ra một cách trì đọng, buồn tẻ. Những đời người trôi qua lờ đờ, như ẩn như hiện trong mắt người khác và có khi trong chính bản thân người đó, không đầu không cuối…
Tác giả đã sử dụng thủ pháp hài hước, trong mô tả cũng như trong dẫn dắt, nhận định, với một văn phong rất nhiều hình ảnh, gợi mở, khiến người ta nhận ra một “chất Nhật Bản truyền thống” khiến ta ngỡ ngàng trước sự bền vững của nó sau tất cả những quá trình hiện đại hóa đến cực điểm.
Ngoài 2 truyện vừa, tập sách có thêm tiểu luận Từ Vũng đến Vườn Mộc Lan như một cầu nối giữa nước Nhật xa xôi của tác giả với nước Pháp nơi anh làm luận văn tiến sĩ văn học. Hòa trộn giữa hiện thực và trí tưởng tượng, những câu chuyện đem đến cho người đọc nỗi hoài nhớ tuổi thơ, thời mà dường như không có ranh giới giữa con người và thiên nhiên.
Tác giả Masatsugu Ono đã nói với độc giả Việt Nam khi sang thăm Việt Nam năm 2010: “Murakami viết về toàn cầu hóa nên ai cũng cảm nhận được, nhất là giới trẻ. Nhưng Nhật Bản vẫn sót lại những địa phương tiền-hiện-đại-hóa. Từ 1996, dân số Nhật Bản đã bị lão hóa. Ở các đô thị còn thấy nhiều người trẻ nhưng về các địa phương chỉ gặp toàn người già. Đối với riêng tôi, những ông bà già, những câu chuyện dông dài nhà quê lại hợp với tôi hơn, là thế mạnh của tôi. Và cách của tôi là mang tiếng cười vào tác phẩm của mình...”.
***
Như nhiều người Việt Nam, tôi từng giữ rất lâu ấn tượng về một Nhật Bản u buồn trong văn chương của Yasunari Kawabata. Một Nhật Bản dường như đã ngưng lại trong dòng lịch sử, tuyệt đối cô đơn bởi chính vẻ đẹp của nó. Từ Yasunari Kawabata đến Haruki Murakami, một Nhật Bản cá biệt đến một Nhật Bản toàn cầu hóa. Tôi cũng đọc vài nhà văn khác, tưởng như trường Murakami đã phủ lên một thế hệ văn chương Nhật Bản.
Nhưng với Masatsugu Ono tôi hoàn toàn bất ngờ. Con người của thế giới toàn cầu, nhà văndịch giả-giảng viên đại học, dùng ngôn ngữ toàn cầu, sống và học tập ở phương Tây, làm việc khắp nơi trên thế giới, lại lựa chọn một góc riêng biệt của văn hóa. Cảm giác lạ lùng vô cùng khi đọc
***
Masatsugu Ono sinh năm 1970, là tiến sĩ nghệ thuật và khoa học ĐH Tokyo, tiến sĩ văn học ĐH Paris VIII.
Các tác phẩm đã giành được nhiều giải thưởng văn học của Nhật Bản từ 2001 đến nay. Anh đã được giải thưởng văn học của Nhật Bản từ 2001 đến nay.
Anh đã được giải thưởng Cây bút trẻ báo Asahi, giải thưởng Mishima Yukio và hai lần được đề cử giải Akutagawa.
Những bài phê bình sắc sảo của anh về những nền văn học đương đạikhác xuất hiện thường xuyên trên các tờ báo, tạp chí và các trang tin điện tử. Anh còn là dịch giả nhiều tác phẩm giá trị và là giảng viên văn học ĐH Meiji Gakuin.
Mời các bạn đón đọc
Tiếng Hát Người Cá của tác giả
Masatsugu Ono.
