Một cô gái 17 tuổi. Bị xâm hại. Có một đứa con. Và mang trong mình vi rút HIV. Câu chuyện bắt đầu từ ngày Anna chào đời và được phát hiện nhiễm HIV do bị lây từ mẹ, người đã qua đời khi cô mới 3 tuổi. Kể từ đó, tuổi thơ của Anna thật mù mịt với những ký ức không rõ ràng và những điều bí mật luôn cần giữ kín – bí mật về căn bệnh cô đang mang trong người, về sự xâm hại mà cô phải chịu đựng. Hành trình của Anna thật dài. Anna đã phải thay đổi chỗ ở của mình liên tục và thật khó để cô bé tìm được một nơi an toàn, một chốn yêu thương.
Rồi cô gặp một người con trai: Berto, người duy nhất Anna có thể tin tưởng và sẻ chia những bí mật. Sự tin tưởng ấy đã dẫn Anna đến một con đường giúp cô phá vỡ những im lặng bấy lâu nay đang huỷ hoại cô, đưa cô đến những khởi đầu mới, những nỗi đau mới và những hy vọng mới. Jenna Bush đã ghi lại một cách chân thực câu chuyện của Anna.
Câu chuyện được viết khi Jenna đang thực tập tại UNICEF. Đây cũng là câu chuyện của rất nhiều em nhỏ khác trên thế giới, những người đang sống bên lề hoặc đã bị đẩy ra khỏi những sự chăm sóc tối thiểu, sự giúp đỡ và giáo dưỡng. Phần cuối của cuốn sách sẽ chia sẻ với bạn những thông tin cần thiết nếu bạn muốn chung tay giúp đỡ, đồng thời cũng bảo vệ bạn và những người khác khỏi những sai lầm do thiếu hiểu biết.
***
"Chuyện của Ana" của Jenna Bush mang tới cho các bạn trẻ một thông điệp về HIV.
Chuyện của Ana: Một cuộc hành trình của hy vọng được viết bởi Jenna Bush, 25 tuổi, là một trong hai cô con gái sinh đôi của Tổng thống Mỹ, miêu tả cuộc sống độc thân của một người mẹ trong độ tuổi vị thành niên ở Panama, đã vượt qua những nỗi đau tột cùng, đấu tranh để có được việc làm ở Old Testament. Đây là một câu chuyện hoàn toàn có thật dành cho tuổi teen được Jenna Bush ghi lại trong quá trình làm việc với tư cách là một bác sĩ thực tập trong tổ chức UNICEF. Câu chuyện này có thế được coi là một bài học vỡ lòng mà trong đó giải đáp được các thắc mắc như: cách sử dụng bao cao su như thế nào cho an toàn để không bị nhiễm các bệnh lây lan qua đường tình dục...và rất nhiều điều khác nữa. Ana là một đứa trẻ mồ côi 17 tuổi mà khi sinh ra đã bị nhiễm HIV. Điều ấn tượng nhất trong ký ức mà Ana còn nhớ được lúc 3 tuổi là khi người ta nói với em rằng đứa em gái mới 2 tháng tuổi của của em đã chết. Sau này Ana biết chắc chắn rằng đó là do căn bệnh AIDS. Bố mẹ của Ana cũng qua đời vì bệnh AIDS. Bà của Ana luôn đánh đập em, còn ông bồ của bà thì luôn gạ gẫm em. Khi Ana được 10 tuổi, em biết rằng mình đã bị nhiễm HIV và Ana buộc phải giữ bí mật đó. Trong lời nói đầu của cuốn sách, Jenna Bush đã miêu tả một cuộc gặp mặt của những người phụ nữ và trẻ em bị nhiễm HIV hoặc AIDS.
Tại cuộc gặp mặt đó đó, Ana, lúc đó 17 tuổi đã tuyên bố: "Không phải chúng ta đang chết vì bệnh AIDS. Chúng ta đang sống cùng nó. Chúng ta sẽ vượt qua." Sáu tháng sau đó, từ những cuộc trò truyện, trao đổi, Jenna Bush đã vẽ ra được thứ mà cô gọi là “bức tranh khảm” về một cuộc đời, “sử dụng từ ngữ thay thế cho những mảnh gốm vỡ để khảm lên đó” Cuốn sách này này rất dễ dọc. Sách được chia làm 102 chương, vài chương rất ngắn chỉ bằng 2 câu văn, và cuốn sách được minh hoạ với 49 bức ảnh độc đáo được chụp bởi Mia Baxter - một bác sĩ thực tập làm việc tại UNICEF. Cuốn sách rất có giá trị đối với các bạn trẻ, những người đang che giấu những bí mật đầy mặc cảm hoặc chưa từng nghĩ đến việc mình đang là một trong 2,3 triệu người trên thế giới bị nhiễm HIV hoặc AIDS. Sách bao gồm 35 trang đăng tải các nguồn thông tin tham khảo và cả những lời giải thích về những ngộ nhận như “Bạn có thể bị nhiễm HIV ngay cả khi bạn hôn”.
Nội dung sách được tác giả trình bảy với hình thức không hẳn là chuyện kể nhưng câu chuyện lại được viết bởi người thứ ba, rất ít gặp những đoạn kể của chính Ana. Phần phụ lục của cuốn sách khuyên bạn: “Nếu bạn quyết định sẽ kiêng khem thì không có gì sai trái cả, và đừng để ai đó lay chuyển bạn... Nếu bạn quyết định rằng bạn đã sẵn sàng cho quan hệ tình dục, thì cách tốt nhất để bảo vệ chính bản thân bạn là... hãy chung thuỷ với nửa kia của mình và luôn luôn sử dụng bao cao su cho mỗi lần quan hệ. Không được có bất cứ trường hợp nào ngoại lệ.”
***
Kỳ I: Tôi không biết mẹ chết vì bệnh gì
1. Ana có một bức ảnh của mẹ. Đó không phải ảnh gốc, mà là một bản sao ảnh màu.
Tấm ảnh được cán láng và ép nhựa để bảo vệ lâu dài. Khi lên mười, Ana đã trang trí góc của mình bằng cách đính lên tường những ngôi sao và những bông hoa lấp lánh. Em thường lấy bức ảnh ra xem, khiến các mép của nó bị cong lên và tấm ép plastic mất độ gắn kết, tách ra làm đôi.
Trong cả cuộc sống của em, các cô các bác Ana luôn nói trông em giống mẹ. Thỉnh thoảng Ana đứng trước gương, giữ bức ảnh gần bên mặt. Em muốn so sánh mắt em có thật giống mắt mẹ không. Ana hết nhìn mắt mình lại nhìn mắt mẹ cho đến khi những hình ảnh mờ đi mà vẫn không thể nói được mẹ kết thúc ở đâu và em bắt đầu từ đâu.
Trong bức ảnh photocopy, mẹ của Ana còn trẻ, mới mười sáu tuổi khi sinh ra em. Mẹ có đôi mắt nâu mở to, tóc nhuộm vàng. Mẹ có làn da mầu cacao, óng ả, mượt mà và sáng bóng. Ana hy vọng người thân của em nói thật, em hy vọng rằng em giống người mẹ xinh đẹp của mình.
Mẹ Ana mất đã lâu, lâu đến nỗi em chỉ có thể nhớ những đường nét trên mặt mẹ khi nhìn vào bản sao tấm ảnh đã quăn queo theo thời gian. Ana gài tấm ảnh lên bức tường trong phòng ngủ, ngay nơi đầu giường, để em có thể thấy mẹ trước khi đi ngủ, và nếu em có quên mẹ trông thế nào thì chỉ cần nhìn qua bức ảnh sẽ lập tức nhớ ra.
2. Ana chỉ có một ký ức duy nhất về mẹ. Nó không sống động, mà mờ ảo, thậm chí lẫn lộn. Em nhớ cái mảnh quá khứ ấy giống như trong một bộ phim đen trắng, những hình ảnh mờ mờ, trượt ngoài tầm nhìn, khó nắm bắt.
Trong trí nhớ đầu tiên của em, Ana khi ấy mới ba tuổi. Em đứng giữa lối đi bên ngoài phòng tắm còn mẹ em ở đằng sau cánh cửa, đang than khóc nức nở.
“Mẹ ơi,” Ana thì thào qua cánh cửa gỗ. “Mẹ bị làm sao đấy ạ?”
Em nghe thấy tiếng mẹ khóc nấc lên rồi cố nén lại.
“Mẹ ơi?”
Ana đặt tay lên quả đấm và khẽ vặn nó. Em mở cửa, ghé mắt nhìn vào trong. Mẹ em đang vịn một tay vào tường, quay lại nhìn Ana bằng đôi mắt đỏ hoe sưng húp. Tay mẹ run run đưa lên lau những giọt nước mắt chảy dài trên má.
“Ana,” tiếng bố em từ phía đằng sau, “làm ơn để mẹ con được yên”. Ana bối rối và hoảng sợ. Mắt của cha em cũng đỏ và người cũng đang khóc.
“Em gái Lucía của con,” cha em nghẹn ngào không nói nên lời. Rồi cha hít một hơi thật sâu và nói nhanh: “Em con đã chết.”
Nghe thấy những từ đó, nhưng Ana chưa thật hiểu hết. Em còn quá bé để nhận thức được thế nào là sự khổ đau và cái chết. Tất cả những gì em thấy là cha mẹ em đang tan nát trái tim, và nỗi tuyệt vọng của họ khiến em lúng túng và sợ hãi.
“Vâng ạ” Ana khẽ đáp, rồi trở bước.
Em biết mẹ đi bệnh viện để sinh em gái vào mùa hè. Em cũng biết là Lucía rất yếu nên mẹ phải để em ấy lại bệnh viện. Sáng sáng, mẹ vào viện với Lucía và luôn trở về nhà một mình.
Ana chưa bao giờ nhìn thấy đứa em sơ sinh và bây giờ, em sẽ chẳng bao giờ được gặp nó nữa.
Lucía chết khi mới được hai tháng tuổi.
3.Cái chết của Lucía là bí mật đầu tiên của Ana. Những ngày đầu tiên đến trường, Ana và chúng bạn bước vào lớp giống như những thủy thủ, mặc bộ đồng phục học sinh bắt buộc theo quy định tại đất nước của em, áo trắng, quần soóc hoặc váy màu xanh nước biển. Khi có ai hỏi: “Cậu có anh hay chị em gái không?” em thường trả lời: “Có, mình có em gái tên là Isabel, nó giống mình như đúc.”
Quả thật, Ana có phân vân đôi chút liệu câu trả lời của mình đã đúng sự thật hay chưa. Em hào hứng và cởi mở khi nói về Isabel, nó còn chưa được đến trường vì nhỏ hơn Ana hai tuổi, nhưng em không thích nhắc đến Lucía. Sự tồn tại của Lucía giống như một giấc mơ, riêng tư và chẳng liên quan gì tới em cả.
4. Khi chúng bạn hỏi em về gia đình, Ana chỉ nói những đã qua, dường như quá khứ này thuộc về ai đó. Em thuật lại các chi tiết trong đời, như đọc những bài thơ em đã thuộc ở trường. Nhưng rất nhiều ký ức bị bỏ quên, quá khứ của em giống một miếng pho-mát Thụy Sĩ, đầy những lỗ rỗng bên trong.
“Mẹ mất khi tớ mới lên ba,” đó là câu trả lời của Ana về mẹ. Đây là sự thật, bởi trong ký ức thời thơ ấu, Ana chẳng nhớ gì ngoài sự trống rỗng. Em chỉ lặp lại những gì mà người lớn dặn em nói khi được hỏi về mẹ. Ana không hề nhớ mẹ em đã trở nên yếu ớt, xanh xao vài tháng sau cái chết của Lucía. Em không nhớ gương mặt mẹ trở nên hốc hác và xương xẩu; em không nhớ hơi thở của mẹ ngày càng nặng nhọc và chậm chạp, khoảng đứt đoạn giữa những nhịp thở ngày càng dài ra cho đến khi dừng hẳn. Mẹ của Ana đã chết vì bệnh AIDS khi chưa tròn hai mươi tuổi.
“Mẹ bị ốm”, Ana nói ngắn gọn khi ai đó gặng hỏi thêm.
“Bệnh gì?”
“Tớ không biết,” Ana nhắc lại. Đây cũng là sự thật, bởi đó là tất cả những gì em biết trong nhiều năm sau...
Mời các bạn đón đọc
Chuyện Của Ana của tác giả
Jenna Bush.
