Trong báo cáo tại Đại hội IX của Đảng ta có nhận định quan trọng: "Từ cuối thế kỷ XIX đến những năm đầu thế kỷ XX, nhân dân ta liên tiếp chống chủ nghĩa thực dân Pháp. Từ các phong trào Văn Thân, Cần Vương đến các phong trào Đông Du, Đông Kinh Nghĩa Thục, khởi nghĩa Yên Bái... các cuộc đấu tranh yêu nước đã diễn ra liên tục, sống động và vô cùng dũng cảm...".
Nhận định của Đảng ta đối với các cuộc đấu tranh trên là khách quan, chính xác và tôn trọng lịch sử. Những năm qua, giới văn học nước ta đã có một số tác phẩm phản ánh các phong trào đó; song chưa có một tập sách có tính tổng quát và có hệ thống hơn. Nhà văn Bút Ngữ đã dành gần chục năm viết và hoàn chỉnh bản thảo tiểu thuyết Cần Vương - Đông Du nhằm phản ánh những vấn đề cơ bản, theo diễn biến thăng trầm của các giai đoạn đấu tranh; thể hiện sáng tỏ nhiều sự việc và nhân vật chủ yếu của phong trào Cần Vương, Đông Du. Nó giúp người đọc thấy được khái quát cuộc đấu trành gần một trăm năm chống Pháp xâm lược. Cuộc đấu tranh trong so sánh thế lực ta yếu hơn địch, nhiều lần tan vỡ nhưng vẫn phục hồi, từng bước tạo tiền đề, gây cơ sở về tinh thần và lực lượng, để tiếp đó là cuộc đấu tranh dưới sự lãnh đạo của , đi tới thắng lợi cuối cùng.
Giáo sư sử học Đinh Xuân Lâm cũng đã viết: "Có thể khẳng định rằng trong sự phát triển liên tục và mạnh mẽ của phong trào yêu nước cách mạng của nước ta dẫn tới sự thành lập chính đảng vô sản đầu năm 1930 mở ra một thời kỳ mới của cách mạng Việt Nam, đã có sự đóng góp tích cực, không thể thiếu được của các thế hệ sĩ phu, văn thân yêu nước cuối thế kỷ XIX".
Tập tiểu thuyết được thể hiện với nhiều tâm huyết và công phu, của cây bút có kinh nghiệm viết về đề tài lịch sử cách mạng. Tác phẩm sẽ như một dấu ấn - một trong những công trình đồ sộ của những năm đầu thế kỷ XXI nhìn lại chặng đường dài đấu tranh bất khuất của dân tộc Việt Nam chống chủ nghĩa thực dân xâm lược Pháp.
Nhà xuất bản Văn học thấy cần giới thiệu một tác phẩm phản ánh xứng đáng các phong trào yêu nước anh dũng kể trên với bạn đọc cả nước. Chúng tôi hi vọng cuốn sách sẽ đáp ứng yêu cầu tìm hiểu lịch sử dân tộc của bạn đọc, và làm cơ sở cho một bộ phim truyện hoành tráng, không thể thiếu trong nền nghệ thuật nước nhà.
NHÀ XUẤT BẢN VĂN HỌC
Mời các bạn đón đọc
Cần Vương - Đông Du của tác giả
Bút Ngữ.
