On The Road là chuỗi hành trình vòng quanh nước Mỹ của Kerouac và những người bạn thuộc Thế hệ Beat của ông. Chuyện được kể từ điểm nhìn trần thuật của Sal Paradise (chính là Kerouac) về những chặng đường từ New York, Denver tới San Francisco. Cùng với các cuộc phiêu lưu trên đường là những phiếm đàm về nhạc jazz, thơ ca và ma túy…
Cuộc phiêu lưu xuyên Mỹ của Sal Paradise và Dean Moriarty dựa trên những chuyến đi có thật của Jack Kerouac và Neal Cassady, hai trong số những gương mặt quan trọng nhất của Beat Generation. Đó thực chất là hành trình tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống và sự trải nghiệm đích thực. Được viết bằng sự pha trộn giữa cái nhìn buồn bã ngây thơ với sự phóng túng cuồng nhiệt, giữa tình yêu sâu sắc của Kerouac với nước Mỹ, lòng trắc ẩn của ông với con người và cảm thức về ngôn ngữ, coi nó như nhạc jazz.
Trên đường là một điển hình cho cách nhìn Mỹ về tự do và hy vọng, đặc biệt trong bối cảnh “Giấc mơ Mỹ” bắt đầu tan vỡ. Với Trên đường, Jack Kerouac đã bắt đầu phát triển một cách viết mà ông gọi là “Văn xuôi bột phát” (Spontaneuos Prose) với đặc điểm gồm rất nhiều các câu dài, kết cấu hình thức phóng khoáng, được viết ra ngay khi ý tưởng ập đến trong đầu, mang tính cá nhân rất cao.
Bất chấp những tranh cãi dữ dội từ khi mới ra đời, Trên đường là bằng chứng sống động nhất cho một giai đoạn trong lịch sử nước Mỹ, một phong trào trí thức. Cuốn sách được công nhận như một trong những tiểu thuyết vĩ đại nhất thế kỷ hai mươi của nền văn học Mỹ và thế giới.
Tác phẩm của Laurie Lee là bút ký của một chàng trai trẻ trong những năm 1930. Anh từ Cotswolds qua London tới Tây Ban Nha với cách nhìn đầy phát hiện và giọng văn giàu chất nhạc, chất thơ.
Anh đã sống bằng cách chơi violin và lao động trên công trường xây dựng London. Sau đó, biết học lỏm một vài câu tiếng Tây Ban Nha, anh đã quyết định đến Tây Ban Nha. Sau một năm lang bạt qua một quốc gia mà những dấu hiệu của một cuộc nội chiến sắp xảy ra đã nhìn thấy rõ ràng. Ba mươi năm sau, Laurie Lee quay lại tìm kiếm những kỷ niệm của mình tại Tây Ban Nha, anh đã thấy với tất cả sự tươi mát và vẻ đẹp của tầm nhìn của một người đàn ông trẻ, tạo ra một hình ảnh trữ tình và sáng suốt của đất nước xinh đẹp nhưng đầy bạo lực.
Lewis tới vùng Naples tan nát vì chiến tranh với tư cách là một sĩ quan tình báo vào năm 1944. Những trang nhật ký của ông về đời sống con người nơi nạn đói hoành hành, nơi đàn ông bỗng trở nên hèn hạ, nơi những phụ nữ tử tế bị đẩy vào cảnh làm gái điếm… về sau đã trở thành cuốn sách sống động về Naples. Nhà văn từng tâm sự: “Nếu được sinh ra lần nữa, tôi sẽ chọn Italy làm quê hương”.
Coasting kể về hành trình 2.000 dặm trên biển của tác giả với duy nhất một chiếc la bàn làm dụng cụ định hướng.
Đặt Jonathan Raban trên một chiếc thuyền và độc giả thu được một kết quả cực kỳ hấp dẫn, và không bao giờ nhiều hơn so với khi anh ta đi vòng qua bờ biển dài 2000 dặm Anh trên quê hương của mình. Trong cuốn sách sâu sắc nhận thức và viết rất đẹp này, tác giả của sách bán chạy nhất Bad Land lần lượt kể câu chuyện về những chuyến đi đây đí đó của mình với cuộc chiến tranh Falklands năm 1982, trở thành một dịp để suy ngẫm về đất nước của mình, tuổi thơ của mình, và những khái niệm khó nắm bắt của quê nhà.
Cho dù anh ấy nói chuyện với những người lưu vong thuế chán chường trên Isle of Man, vật lộn xuống một phu chèo trong một cơn gió mạnh, hoặc đâm một bên nhà đang tổ chức tiệc của người Scotland, Raban đã cảnh báo cho người độc những sắc thái nhỏ đầy ý nghĩa. Người ta có thể đọc Coasting để mô tả chính xác một cách tự nhiên về suy nghĩ của mình hoặc bình luận châm chọc của anh về nước Anh mới, nơi mà các ngành công nghiệp chủ yếu là tiếp thị của Anh quốc. Nhưng người ta luôn luôn đọc nó với niềm vui.
Năm 1960, tác giả Chùm nho nổi giận cùng người bạn Pháp Charley thực hiện chuyến đi vòng quanh nước Mỹ bằng xe tải. Cuốn sách là những ghi nhận về cảnh vật và những con người mà họ gặp trên đường đi của mình.
Ở tuổi 58, sau một thời gian sống ở nước ngoài, nhà văn Mỹ đoạt giải Nobel văn học John Steinbeck quyết định tái khám phá đất nước mình. Ông lái một chiếc xe bán tải có cabin trên thùng xe, cùng con chó Charley rong ruổi khắp nước Mỹ. Đó là một hành trình gần mười ngàn dặm mà John Steinbeck gọi là hành trình “đi tìm nước Mỹ”. John Steinbeck đối diện với nhiều hoàn cảnh, sự kiện, con người trong suốt chuyến đi. Ông tìm thấy sự đa dạng của người Mỹ và phong cảnh nước Mỹ, nhưng cũng tìm cách khái quát nên những nét chung. Ông cũng phải đối diện với nhiều vấn đề của bản thân, chủ yếu là nỗi cô đơn và vấn đề sức khỏe.
Nhà văn đã luôn đứng về phía những người lao động, đã thấy tổ quốc mình tồn tại không phải ở các địa danh mà trước hết, và quan trọng nhất, ở những con người đã lựa chọn mảnh đất này làm nơi sinh sống và, dù khác nhau, đều chỉ đang cố gắng thực hiện một hành trình tồn tại xứng đáng nhất.
Cuốn sách của Bill Bryson là câu chuyện về nước Anh với gia vị làm nên sức hấp dẫn của nó gồm chất thơ của phong cảnh, sự hài hước của con người và cách quan sát thú vị của nhà văn.
Sau gần hai thập kỷ đã dành trên đất Anh, Bill Bryson – tác giả bán chạy nhất của The Mother Tongue và Made in America – quyết định trở về Hoa Kỳ. Bryson viết: “Tôi đã đọc gần đây rằng 3,7 triệu người Mỹ tin họ đã bị bắt cóc bởi người ngoài hành tinh ở một thời điểm nào đó, vì vậy rõ ràng những người đó đang tôi cần tôi.” Nhưng trước khi khởi hành, anh đã tổ chức một buổi tiệc chia tay các hòn đảo xanh và lòng rằng đã quá lâu để quay về nhà của mình.
Một phần lịch sử, một phần tự truyện, một phần du ký, cuốn sách là hình ảnh Barcelona trong những ngày đổ nát của cuộc nội chiến Tây Ban Nha.
Catalonia – Tình Yêu Của Tôi kể về giai đoạn nội chiến ở Tây Ban Nha (1936-1939) mà George Orwell từng tham gia, trong đó có những trang viết vô cùng xúc động nói về tình đồng chí, đồng đội giữa những người dân quân đang phải sống trong hoàn cảnh hết sức khó khăn, thiếu thốn về vật chất. Họ xem nhau như những người bạn, những người anh em cùng chung lý tưởng, mà trên hết là tinh thần cách mạng quân bình giữa những sỹ quan và binh sỹ, không có sự phân biệt đẳng cấp, đối xử bất bình đẳng. Chính nó đã tạo cho George Orwell suy nghĩ về một xã hội tốt đẹp, một xã hội phi giai cấp mà trước đây ông chưa từng biết đến.
Cũng thông qua tác phẩm này, Orwell muốn gửi gắm đến đọc giả phần nào tính cách của con người và của thiên nhiên Tây Ban Nha, với những đoạn văn làm cho người đọc xúc động, chan chứa tình yêu đối với miền đất đầy đau thương này.
Catalonia – Tình Yêu Của Tôi là tác phẩm đứng thứ 3 trong bảng tổng sắp 100 tác phẩm non-fiction hay nhất thế kỉ XX do tờ National Review bình chọn, còn nhà xuất bản Random House thì xếp nó ở vị trí thứ 42. Nó cũng cho ta thấy một hình ảnh George Orwell hoàn toàn khác với một Orwell – tác giả của Trại súc vật và 1984.
Alex Garland khám phá những thiên đường biển nổi tiếng trên thế giới. Cuốn sách đã được chuyển thể thành phim.
Sau khi phát hiện một bãi biển thiên đường trên một hòn đảo trong một công viên quốc gia Thái Lan, Richard sớm thấy rằng kể từ khi con người văn minh hơn thường có xu hướng hòa tan vào cuộc sống hối hả mà quên mất đi thiên nhiên tuyệt đẹp ngoài kia. Một câu chuyện không tưởng nhưng khó cưỡng lại.
Cuốn sách ghi lại chuyến du lịch bằng tàu hỏa kéo dài 4 tháng của Paul Theroux qua châu Âu, châu Á và Trung Đông. Trong tác phẩm có sự xuất hiện của những tuyến đường sắt nổi tiếng thế giới như Trans-Siberian và Grand Trunk Express.
Phương Đông Lướt Ngoài Cửa Sổ là chặng hành trình xuyên Châu Á của Paul Theroux vào năm 1973 và đến rất nhiều năm sau này, chặng hàng trình ấy vẫn đang được hàng triệu bạn đọc trên thế giới biết đến và chia sẻ với tư cách là một cuốn sách du ký hay nhất mọi thời đại.
Chẳng phải ngẫu nhiên mà Phương Đông Lướt Ngoài Cửa Sổ nhận được nhiều lời tán thưởng đến thế. Cuốn sách ghi lại bốn tháng rưỡi với hơn 30 chuyến tàu từ London đến Trung Đông, qua Ấn Độ, ghé Đông Nam Á, dừng chân ở Nhật Bản rồi xuyên Siberia để về lại Châu Âu. Một Phương đông lộng lẫy và rực rỡ hiện ra trên trang sách với nhiều khía cạnh của cuộc sống. Bangkok ồn ào, nóng nực với những mảng tương phản khủng khiếp như đền chùa và nhà chứa. Calcutta dậy mùi của cái chết còn Bombay dậy mùi tiền. Tehran với dầu mỏ và trở thành thành phố của người nước ngoài. Singapore sạch sẽ và kỷ cương….
Phương đông trong mắt Theroux là những chuyến tàu với đủ thứ phiên bản thể hiện cho đặc trưng mỗi quốc gia. Và rồi trên chặng hàng trình ấy, người với người gặp nhau, trên tàu, tại trạm dừng chân hay chỉ nhìn lướt qua nhau. Những cuộc gặp gỡ ấy sẽ không có ngày tương phùng nên người ta chẳng cần phải dối trá về mình, chân dung con người cũng vì thế mà thực hơn như những cô gái nhỏ quấn xà rông, anh chủ khách sạn cáu kỉnh, một tín đồ cuồng tín, cô gái điểm giữa đêm khuya…
Phương Đông Lướt Ngoài Cửa Sổ là một bức trang toàn cảnh về phương Đông đầy cảm xúc của một con người muốn đi, muốn biết, muốn hiểu. Paul Theroux đã trải nghiệm như một lữ khách cô độc muốn dấn thân chứ không phải một vị khách du lịch cưỡi ngựa xem hoa.
Được viết bắt đầu từ hình thức một cuốn nhật ký, tác phẩm được coi là Ulysses của thể loại du ký.
Trong năm 1933, nhà văn lập dị Robert Byron trên một cuộc hành trình qua Trung Đông, Beirut, Jerusalem, Baghdad và Teheran để đến Oxiana – đất nước của Oxus, tên cổ cho sông Amu Darya tạo thành một phần của biên giới giữa Afghanistan và Liên Xô. Khi ông đến đích và đứng trước tháp huyền thoại của Qabus, mặc dù là một kỳ quan của riêng mình, nhưng nó gần như không đáng ngạc nhiên và quyến rũ triệt để mà có lúc khờ dại, ghi lại những cuộc phiêu lưu của mình.
Ngoài giá trị giải trí, The Road to Oxiana cũng mang đến những kho tàng kiến trúc của một khu vực hiện nay không thể tiếp cận với hầu hết các du khách phương Tây. Khi Paul Fussell “tái phát hiện” The Road to Oxiana trong cuốn sách gần đây của mình ở nước ngoài, ông đã thể hiện sự thèm muốn của một thế hệ hoàn toàn mới của độc giả. Trong phần giới thiệu mới của ông, được viết đặc biệt cho ẩn bản này, Fussell viết: “Đọc cuốn sách này như vấp vào một bảo tàng hiện đại của các loại văn học được chủ trì bởi một người phụ trách lành tính nhưng khá lập dị dành cho mọi du khách, mà họ hoàn toàn dể dàng tìm thấy những bài báo, những dấu hiệu và các thông báo, hình thức chính thức, chữ cái, các mục nhật ký, tiểu luận về chính trị hiện tại, đoạn lyric, luận văn lịch sử và khảo cổ, lịch trình du lịch, và hai mươi mẫu đối thoại truyện tranh tuyệt vời dành cho đọc giả nhấm nháp”.
Mai Anh (bookaholic.vn - Theo Telegraph)
